Bệnh gút, nguyên nhân và cách điều trị

1. Bệnh gút là gì?

 

Bệnh gút là một loại viêm khớp do sự tích tụ của các tinh thể axit uric trong khớp. Axit uric là một chất thải thường được thận lọc ra khỏi cơ thể và bài tiết qua nước tiểu. Ở những người bị bệnh gút, cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric hoặc thận không đào thải đủ lượng này, dẫn đến nồng độ axit uric trong máu cao. Những tinh thể axit uric dư thừa này có thể tích tụ trong các khớp, gây đau, viêm và sưng.

 

Bệnh gút thường ảnh hưởng đến các khớp ở chi dưới như ngón chân cái, mắt cá chân hoặc đầu gối nhưng cũng có thể xảy ra ở các khớp khác như ngón tay, cổ tay và khuỷu tay. Các cơn gút thường xảy ra đột ngột và có thể cực kỳ đau đớn, khớp bị ảnh hưởng trở nên đỏ, sưng và mềm.

 

Bệnh gút phổ biến hơn ở nam giới so với nữ giới và thường liên quan đến các yếu tố về lối sống như chế độ ăn nhiều purin (một loại protein có trong một số loại thực phẩm), béo phì và uống quá nhiều rượu. Điều trị bệnh gút thường liên quan đến thuốc giảm đau và viêm, cũng như thay đổi lối sống để kiểm soát nồng độ axit uric trong cơ thể.

 

 

2. Nguyên nhân gây ra bệnh gút

 

Khi có quá nhiều axit uric trong máu, nó có thể hình thành các tinh thể tích tụ trong các khớp và mô xung quanh, gây viêm, sưng tấy và đau dữ dội. Những tinh thể axit uric này cũng có thể hình thành các cục tophi, có thể phát triển dưới da và xung quanh khớp.

 

Một số yếu tố có thể góp phần làm tăng nguy cơ bệnh gút, bao gồm:

 

- Di truyền: Một số người dễ bị bệnh gút do yếu tố di truyền.

 

- Chế độ ăn uống: Ăn thực phẩm giàu purin, chẳng hạn như thịt đỏ, thịt nội tạng và hải sản, có thể làm tăng nồng độ axit uric và gây ra các cơn gút cấp. Thực phẩm giàu purin là gì?

• + Purin là hợp chất hữu cơ có trong nhiều loại thực phẩm, khi chuyển hóa sẽ sinh ra axit uric. Một số loại thực phẩm có hàm lượng purin cao hơn những loại khác và việc tiêu thụ một lượng lớn thực phẩm giàu purine có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh gút tấn công. Một số ví dụ về các loại thực phẩm giàu purin bao gồm:
• +) Thịt nội tạng: Gan, thận và các loại thịt nội tạng khác có nhiều purin và nên được hạn chế trong chế độ ăn kiêng thân thiện với bệnh gút.
• +) Thịt đỏ: Thịt bò, thịt lợn, thịt cừu và thịt thú săn đều chứa nhiều purin và nên ăn ở mức vừa phải.
• +) Hải sản: Động vật có vỏ, cá cơm, cá mòi, cá trích và các loại hải sản khác chứa nhiều purin và nên hạn chế trong chế độ ăn uống thân thiện với bệnh gút.
• +) Bia và đồ uống có cồn khác: Bia có hàm lượng purin đặc biệt cao, nhưng các loại rượu khác cũng có thể góp phần gây ra các cơn đau gút.
• +) Một số loại rau: Các loại rau như măng tây, nấm và rau chân vịt có hàm lượng purin vừa phải và có thể ăn ở mức vừa phải.
• + Điều quan trọng cần lưu ý là không phải tất cả các loại thực phẩm giàu purine cần phải được loại bỏ hoàn toàn khỏi chế độ ăn uống của bạn. Một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh vẫn có thể bao gồm một lượng vừa phải một số thực phẩm giàu purin. Tuy nhiên, nếu bạn có tiền sử bị bệnh gút tấn công hoặc nồng độ axit uric cao, điều quan trọng là phải làm việc với chuyên gia chăm sóc sức khỏe hoặc chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký để phát triển chế độ ăn uống thân thiện với bệnh gút đáp ứng nhu cầu cá nhân của bạn.

 

 

- Uống nhiều rượu: Uống nhiều rượu, đặc biệt là bia có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút. Tại sao uống nhiều bia rượu lại tăng nguy cơ mắc bệnh gút?

• + Uống rượu, đặc biệt là bia làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút vì có thể dẫn đến tăng sản xuất axit uric trong cơ thể. Uống rượu cũng có thể cản trở khả năng bài tiết axit uric của cơ thể, dẫn đến nồng độ axit uric trong máu cao hơn, có thể dẫn đến hình thành các tinh thể axit uric trong khớp, gây ra các cơn gút.
• + Đặc biệt, bia có hàm lượng purin cao, cũng có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh gút. Ngoài ra, uống rượu có thể dẫn đến tình trạng mất nước, điều này cũng có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh gút tấn công.
• + Nhìn chung, những người bị bệnh gút nên hạn chế hoặc tránh uống rượu, đặc biệt là bia để giúp ngăn ngừa các cơn gút và giảm nguy cơ biến chứng lâu dài.

 

- Béo phì: Thừa cân hoặc béo phì ( tìm hiểu thêm về thừa cân béo phì ) có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh gút.

 

- Một số bệnh: Một số bệnh như cao huyết áp ( tìm hiểu thêm về cao huyết áp ), tiểu đường ( tìm hiểu thêm về tiểu đường ) và bệnh thận có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.

 

- Một số loại thuốc: Một số loại thuốc, như thuốc lợi tiểu, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.

 

 

3. Triệu chứng của bệnh gút

 

Bệnh gút thường gây đau đột ngột và dữ dội, sưng tấy và mẩn đỏ ở khớp bị ảnh hưởng. Các triệu chứng của bệnh gút có thể phát triển nhanh chóng trong một vài giờ và thường nặng hơn vào ban đêm. Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh gút là cơn đau dữ dội thường ảnh hưởng đến ngón chân cái, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác như mắt cá chân, đầu gối, khuỷu tay, cổ tay và các ngón tay.

 

Các triệu chứng khác của bệnh gút bao gồm:

 

- Sưng và đỏ: Khớp bị ảnh hưởng có thể bị sưng, mềm và nóng khi chạm vào. Da trên khớp có thể đỏ hoặc bóng.

 

- Phạm vi chuyển động hạn chế: Cơn đau và sưng tấy có thể khiến khớp bị ảnh hưởng khó cử động.

 

- Hạt tophi: Trong một số trường hợp, tinh thể axit uric có thể hình thành cục cứng, có thể nhìn thấy dưới da (gọi là hạt tophi) quanh khớp hoặc trên dái tai.

 

- Sốt: Một số người bị bệnh gút có thể bị sốt nhẹ trong cơn bệnh. Tại sao lại bị gút khi bị sốt?

• + Sốt không phải là triệu chứng thông thường của bệnh gút. Mặc dù bệnh gút là một tình trạng viêm có thể gây đau, sưng và tấy đỏ ở khớp bị ảnh hưởng, nhưng bệnh này thường không gây sốt. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các cơn gút có thể đi kèm với sốt nhẹ do phản ứng viêm của cơ thể với các tinh thể axit uric lắng đọng trong khớp.
• + Nếu bạn đang bị sốt ngoài đau và sưng khớp, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân gây ra các triệu chứng của bạn. Sốt có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hơn hoặc tình trạng bệnh lý tiềm ẩn cần được chăm sóc y tế kịp thời.

 

Các cơn gút cấp có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần và thường tự thuyên giảm. Tuy nhiên, nếu không điều trị, các cơn gút có thể trở nên thường xuyên hơn và có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho các khớp bị ảnh hưởng. Điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng của bệnh gút hoặc có tiền sử bị các cơn gút tấn công.

 

 

4. Điều trị bệnh gout như thế nào?

 

Việc điều trị bệnh gút thường bao gồm sự kết hợp của thuốc và thay đổi lối sống để giảm đau và viêm, ngăn ngừa các cơn gút trong tương lai và giảm nồng độ axit uric trong cơ thể. Một số lựa chọn điều trị cho bệnh gút bao gồm:

 

- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Những loại thuốc này có thể giúp giảm đau và giảm viêm khi bị gút tấn công. Ví dụ như ibuprofen và naproxen.

 

- Colchicine: Thuốc này có thể được sử dụng để giảm đau và viêm trong cơn đau gút.

 

- Corticosteroid: Có thể tiêm corticosteroid để giảm đau và viêm ở khớp bị ảnh hưởng.

 

- Liệu pháp hạ axit uric (ULT): Những loại thuốc này giúp giảm nồng độ axit uric trong máu và ngăn ngừa các cơn gút cấp. Ví dụ như allopurinol và febuxostat.

 

- Thay đổi lối sống: Thay đổi chế độ ăn uống của bạn, hạn chế uống rượu, giảm cân và giữ đủ nước đều có thể giúp giảm nguy cơ bị bệnh gút tấn công. Làm thế nào để thay đổi lối sống?

• + Thay đổi lối sống của bạn có thể là một nhiệm vụ khó khăn, nhưng với một vài bước đơn giản, bạn có thể tạo ra những thay đổi tích cực để cải thiện sức khỏe và tinh thần của bạn. Dưới đây là một số lời khuyên để giúp bạn bắt đầu:
• +) Xác định những lĩnh vực cần cải thiện: Hãy xem lại lối sống hiện tại của bạn và xác định những lĩnh vực mà bạn có thể thực hiện những thay đổi tích cực. Điều này có thể bao gồm chế độ ăn uống, tập thể dục, thói quen ngủ, kiểm soát căng thẳng hoặc các yếu tố khác góp phần vào sức khỏe và hạnh phúc tổng thể của bạn.
• +) Đặt mục tiêu thực tế: Sau khi bạn đã xác định được các lĩnh vực cần cải thiện, hãy đặt mục tiêu thực tế, có thể đạt được và cụ thể. Ví dụ, thay vì nói rằng bạn muốn "ăn uống lành mạnh hơn", hãy đặt mục tiêu ăn nhiều trái cây và rau củ hơn mỗi ngày.
• +) Lập một kế hoạch: Lập một kế hoạch để giúp bạn đạt được mục tiêu của mình. Điều này có thể bao gồm việc lên kế hoạch cho bữa ăn, lên lịch tập thể dục hoặc tìm cách kiểm soát căng thẳng.
• +) Nhận hỗ trợ: Tranh thủ sự hỗ trợ của bạn bè, các thành viên trong gia đình hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe để giúp bạn đi đúng hướng và có động lực.
• +) Theo dõi tiến trình của bạn: Theo dõi tiến trình của bạn và ăn mừng những thành công của bạn trong quá trình thực hiện. Điều này có thể giúp bạn luôn có động lực và tập trung vào các mục tiêu của mình.
• +) Hãy kiên nhẫn: Thay đổi lối sống cần có thời gian, vì vậy hãy kiên nhẫn với bản thân và ăn mừng những chiến thắng dù nhỏ.
• + Hãy nhớ rằng việc thay đổi lối sống tích cực có thể có tác động đáng kể đến sức khỏe và hạnh phúc của bạn, vì vậy hãy dành thời gian để xác định các lĩnh vực cần cải thiện và lập kế hoạch giúp bạn đạt được mục tiêu của mình.

 

Điều quan trọng là phải làm việc với chuyên gia chăm sóc sức khỏe để phát triển một kế hoạch điều trị cá nhân cho bệnh gút dựa trên các triệu chứng và tiền sử bệnh của bạn. Ngoài ra, điều quan trọng là phải tiếp tục dùng thuốc theo chỉ định, ngay cả khi bạn không gặp phải các triệu chứng, để ngăn ngừa các cơn gút cấp trong tương lai và tránh các biến chứng lâu dài của bệnh.

 

 

5. Cách phòng tránh bệnh gút

 

Có một số thay đổi về lối sống mà bạn có thể thực hiện để giúp ngăn ngừa các cơn gút và giảm nguy cơ phát triển bệnh gút. Một số lời khuyên để ngăn ngừa bệnh gút bao gồm:

 

- Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân hoặc béo phì ( xem thêm về cách phòng tránh bệnh béo phì ) làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút, vì vậy duy trì cân nặng hợp lý là điều quan trọng để ngăn ngừa bệnh. Vì sao thừa cân béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút?

• + Thừa cân và béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút vì chúng có thể dẫn đến nồng độ axit uric trong máu cao hơn. Khi có quá nhiều axit uric trong máu, nó có thể tạo thành các tinh thể trong khớp, gây viêm và đau đặc trưng của bệnh gút.
• + Thừa cân và béo phì có liên quan đến một số yếu tố có thể góp phần làm tăng nồng độ axit uric. Ví dụ, mang thêm trọng lượng có thể làm tăng sản xuất axit uric trong cơ thể và khiến thận gặp khó khăn hơn trong việc loại bỏ axit uric khỏi máu, dẫn đến nồng độ axit uric cao hơn.
• + Hơn nữa, những người thừa cân hoặc béo phì có nhiều khả năng mắc các tình trạng sức khỏe khác, chẳng hạn như huyết áp cao, hội chứng chuyển hóa và tiểu đường, điều này cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.
• + Để giảm nguy cơ mắc bệnh gút, điều quan trọng là phải duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống cân bằng và hoạt động thể chất thường xuyên. Giảm cân nếu bạn bị thừa cân hoặc béo phì cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gút và cải thiện sức khỏe tổng thể.

 

- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn một chế độ ăn uống ít purin có thể giúp giảm nồng độ axit uric trong máu. Thực phẩm chứa nhiều purin bao gồm nội tạng, thịt đỏ, hải sản và rượu. Thay vào đó, hãy chọn chế độ ăn nhiều carbohydrate phức hợp, các sản phẩm từ sữa ít béo, trái cây và rau quả.

 

- Giữ đủ nước: Uống nhiều nước và các chất lỏng khác có thể giúp loại bỏ axit uric dư thừa ra khỏi cơ thể và ngăn ngừa các cơn gút tấn công.

 

- Hạn chế uống rượu: Rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút, do đó hạn chế uống rượu, đặc biệt là bia, có thể giúp ngăn ngừa các cơn gút.

 

- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp duy trì cân nặng hợp lý và giảm nguy cơ mắc bệnh gút.

 

- Trao đổi với bác sĩ: Nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh gút hoặc đang dùng các loại thuốc có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút, hãy trao đổi với bác sĩ về các cách phòng ngừa bệnh.

 

Bằng cách thực hiện những thay đổi lối sống này, bạn có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh gút và ngăn ngừa các đợt tấn công của bệnh gút. Nếu bạn có tiền sử bị bệnh gút tấn công hoặc đang có các triệu chứng của bệnh gút, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.

 

 

Xem thêm tin tức khác tại:

Tin tức